ความรู้เลนส์สัมผัส
25 กรกฎาคม 2557
ปัญหาสายตายาวในคนที่อายุ 40 ปีขึ้นนั้น พบได้ในทุกคนซึ่งมีสาเหตุหลักมาจากการเสื่อมความยืดหยุ่นของเลนส์แก้วตาที่เกิดขึ้นตามอายุที่เพิ่มขึ้นนั้นเอง สังเกตได้จากการเริ่มอ่านหนังสือได้ยากขึ้น จำเป็นต้องยื่นแขนห่างขึ้นในการอ่านหนังสือ สิ่งที่ตามมาก็คือการหาแว่นสายตายาวมาสวมใส่นั้นเอง
แว่นตาโปรเกรสซีฟนั้นถือเป็นทางออกที่ดีในการแก้ปัญหานี้ แต่อย่างไรก็ตามยังมีคนส่วนหนึ่งที่แก้ปัญหาสายตาอยู่ก่อนแล้วด้วยการใส่คอนแทคเลนส์ ซึ่งคนเหล่านี้มักรำคาญในการที่จะต้องสวมใส่แว่นตาสายตายาวเพื่ออ่านหนังสือ เพราะไม่ต้องการสวมแว่นตามาตั้งแต่แรก หรือกลุ่มนักกีฬาและคนบางอาชีพที่ไม่สะดวกที่จะสวมแว่นตา เช่น พนักงานบนเครื่องบิน ทหาร ตำรวจ พิธีกร ดารา นักแสดง ดังนั้นการทำ Monovision ด้วยคอนแทคเลนส์สำหรับสายตายาวตามวัยจึงเป็นทางออกที่ดีสำหรับคนกลุ่มนี้
คำว่า Monovision หมายความว่าเป็นการมองเห็นโดยอาศัยตาทีละข้างในการมองวัตถุ โดยใช้หลักการที่เรียกว่า Binocular rivalry คือการที่ตาแต่ละข้างจะได้รับภาพเดียวกันที่ความชัดแตกต่างกันมากพอในเวลาเดียวกัน ไปกระตุ้นให้เกิดกระบวนการ Binocular rivalry ทำให้เกิดการแข่งขันกันของภาพทั้งสองที่มาจากแต่ละตาขึ้นที่บริเวณ Straite cortex ตาข้างที่เห็นภาพด้อยกว่ามากพอจะถูกตัดการรับรู้ภาพนั้นออกไป เสมือนการมองเห็นภาพแต่สมองไม่รับรู้ภาพนั้น ซึ่งเป็นกลไกหนึ่งของสมองเพื่อตัดการรบกวนของการมองเห็น เราเรียกกระบวนการนี้ว่า Suppression ซึ่งในผู้ใหญ่ที่มีพัฒนาการของการมองเห็นสมบูรณ์แล้ว กระบวนการ Suppression จะเกิดขึ้นได้และเป็นกระบวนการย้อนกลับได้อย่างสมบูรณ์
กระบวนการ Binocular rivalry จะนำไปสู่การเกิดกระบวนการ Suppression ในชั่วเสี้ยววินาที ด้วยอาศัยหลักการดังกล่าวในทางคลินิกจึงมีการนำมาใช้ประโยชน์ในการแก้ปัญหาสายตายาวตามวัยด้วยคอนแทคเลนส์หรือเลนส์สัมผัสได้ โดยที่ให้ตาข้างที่เด่นกว่าใส่คอนแทคเลนส์แก้ค่าสายตาสำหรับมองระยะไกลที่ต้องใช้งานมากกว่าและสำคัญกว่า และให้ตาข้างที่ด้อยกว่าใส่คอนแทคเลนส์แก้ค่าสายตาสำหรับมองระยะใกล้ เช่น อ่านหนังสือ ซึ่งจะกระตุ้นให้เกิดกระบวนการ Binocular rivalry และ Suppression ขึ้นตามลำดับนั้นเอง เราจึงสามารถมองเห็นได้ชัดทุกระยะ โดยตาข้างเด่นเพื่อการมองไกล และตาข้างที่ด้อยเพื่อการมองใกล้
อย่างไรก็ตามการมองภาพด้วยตาข้างเดียวนั้น ย่อมมีข้อเสียบางอย่างแน่นอน เราลองมาดูกันว่าปัญหาที่จะเกิดขึ้นเมื่อต้องมองวัตถุต่างๆ ด้วยตาข้างเดียวมีอะไรบ้าง
1. ความสามารถในการรับรู้ภาพสามมิติและการกะระยะวัตถุจะสูญเสียไป ผลก็คือการทำงานที่ต้องการความละเอียดจะด้อยลง เช่น ประดิษฐ์ต่างๆ งานเครื่องประดับ หรือการกะระยะขณะขับรถ เสมือนเราปิดตาหนึ่งข้างจะพบว่าการกะระยะจะพลาดไป อาจจะทดลองได้โดยการยื่นแขนสองข้างขนานไปข้างหน้า แล้วเอาปลายนิ้วชี้มาแตะกัน จะพบว่าถ้าปิดตาข้างหนึ่งโอกาสแตะพลาดมีสูงกว่าการเปิดตาสองข้างเสมอ
2. วิสัยทัศน์ในการมองเห็นจะด้อยลงไป เช่น ถ้าตาซ้ายเกิด Suppression ภาพจากระยะ 30 องศาจากระดับไหล่เข้าจมูกข้างซ้ายจะหายไป ดังนั้นเวลาขับรถวิสัยทัศน์จะลดลงในตาข้างที่ใช้เพื่อการมองใกล้
3. กระบวนการ Suppression จะเกิดไม่สมบูรณ์ในบางข่วงเวลาโดยเฉพาะเวลาที่มีแสงน้อย ซึ่งทำให้มี contrast ต่ำ กระบวนการ suppression จะเกิดขึ้นอย่างไม่สมบูรณ์ภาพจากตาข้างที่เบลอจะมารบกวนทำให้ภาพโดยรวมมีความคมชัดลง เช่น เวลาขับรถตอนกลางคืนจะเห็นไฟท้ายรถคันหน้าไม่คมชัดนั้นเอง
4. ความคมชัดของภาพจากการมองตาเดียวจะลดลงเมื่อเทียบกับการมองสองตา ซึ่งเป็นผลมาจาก Contrast sensitivity ที่ลดลงประมาณ 40% หรืออีกนัยยะคือความคมชัดลดลงมากถ้าหากอยู่ในภาวะที่มีแสงน้อย เช่น ทัศน์วิสัยของการขับรถจะลดลงในช่วงเวลากลางคืน
การทำ Monovision นั้นจะทำให้เราสูญเสียการมองเห็น 2 สิ่งที่สำคัญคือ วิสัยทัศน์ที่แคบลงและความสามารถในการกะระยะลดลง ดังนั้นเราจึงจำเป็นต้องมีการใช้แว่นสายตาร่วมด้วยเฉพาะในบางช่วงเวลาที่ต้องทำงานที่จำเป็น เพื่อให้เราได้ภาพสองตาที่คมชัด เช่น
- เลือกมีแว่นตาโปรเกรสซีฟเพียงหนึ่งอันใช้สวมทับลงบนคอนแทคเลนส์เฉพาะในช่วงเวลาสั้นๆ เพื่อทำกิจกรรมนั้นๆ
- มีแว่นตาหนึ่งอันสำหรับแก้ไขให้สายตากลับมาเห็นชัดในระยะไกลเพื่อใช้ขณะขับรถ โดยการสวมทับไปบนคอนแทคเลนส์ ซึ่งมีความจำเป็นและสำคัญทางด้านความปลอดภัยในชีวิต
- อาจมีแว่นตาอีกหนึ่งอันสำหรับแก้ไขให้สายตากลับมาเห็นชัดในระยะใกล้เพื่อใช้งานเฉพาะที่ต้องการรายละเอียด เช่น งานประดิษฐ์ งานเย็บปักถักร้อย โดยการสวมทับลงบนคอนแทคเลนส์
จะเห็นได้ว่าการทำ Monovision ด้วยคอนแทคเลนส์นั้น ทำให้เราสามารถทำกิจกรรมส่วนใหญ่ของแต่ละวันได้โดยการสวมใส่เพียงคอนแทคเลนส์เท่านั้น และจำเป็นจะต้องมีแว่นตาหนึ่งอันใส่ขณะขับรถเพื่อความปลอดภัย ส่วนจะมีแว่นตาอีกหนึ่งอันสำหรับงานละเอียดนั้นขึ้นกับกิจกรรมที่มี หรืออาจเลือกมีแว่นตาโปรเกรสซีฟเพียงหนึ่งอันสวมทับบนคอนแทคเลนส์ เพื่อรองรับการทำกิจกรรมที่จำเป็นนั้นๆ เท่านั้น เป็นเนื้อหาของบทความหรือสินค้าโดยละเอียด
กรุณาใส่ข้อความ …
