การเลือกแว่นสายตายาวอ่านหนังสือ : กรณีสวมทับคอนแทคเลนส์

3 มิถุนายน 2563

หลายคนที่มีการใช้คอนแทคเลนส์อยู่เป็นประจำ เมื่ออายุเข้าใกล้ 40 จะพบว่าการอ่านหนังสือหรือการใช้สายตาระยะใกล้เริ่มยากลำบากขึ้น เช่น มีอาการล้าตาง่าย ง่วงนอนบ่อย ต้องอ่านหนังสือออกห่างตัวมากขึ้น เป็นต้น ทั้งนี้เพราะเริ่มมีภาวะสายตายาวสูงอายุเข้ามา สาเหตุมาจากเลนส์แก้วตาเริ่มเสื่อมสภาพ สูญเสียความยืดหยุ่น ทำให้กำลังในการเพ่งของดวงตาถดถอยลง นั้นเอง

การแก้ปัญหาส่วนใหญ่มักไปหาซื้อแว่นสายตาสำหรับอ่านหนังสือสำเร็จรูป บางคนสามารถใช้งานได้ดีแต่ก็มีคนส่วนหนึ่งที่ไม่สามารถใช้งานได้ เช่น ภาพไม่คมชัด ไม่สบายตา ยังมีอาการล้าตา เห็นภาพซ้อน เป็นต้น สาเหตุของอาการเหล่านี้ เช่น
-    มีสายตาเอียงที่ยังไม่ได้แก้ไขด้วยคอนแทคเลนส์
-    มีค่าสายตาสองข้างที่แตกต่างกัน
-    คอนแทคเลนส์ใช้ค่าไม่เหมาะสม
-    เป็นต้น

คนส่วนมากที่มีสายตาเอียงน้อยมักเลือกสวมคอนแทคเลนส์ทั่วไปที่ไม่ได้แก้ไขค่าสายตาเอียง ดวงตายังคงมีค่าสายตาเอียงเหลืออยู่ (Residual astigmatism) หากอายุยังน้อยกำลังการเพ่งยังดีมากภาพที่ได้ยังคงคมชัด ต่อมาเมื่อกำลังเพ่งของดวงตาเสื่อมลงตามอายุที่เพิ่มขึ้นภาพที่ได้ก็จะค่อนข้างแย่ลง บางคนที่มีสายตาสองข้างต่างกันแต่อาจมีการใช้คอนแทคเลนส์ที่เท่ากัน นอกจากนี้หลายคนยังใช้คอนแทคเลนส์ที่มีค่าอาจจะน้อยไปหรือมากไป เป็นต้น

การเลือกใช้แว่นสายตาอ่านหนังสือชนิดสวมทับบนคอนแทคเลนส์อาจมีความซับซ้อนอยู่บ้าง ในทางปฏิบัติจึงต้องวัดหาค่าสายตาที่ถูกต้องทั้งระยะไกลและใกล้ก่อนเสมอ หากจำเป็นอาจจะต้องแก้ไขคอนแทคเลนส์ให้ถูกต้องก่อน จากนั้นคำนวณหา Compensate power ของค่าคอนแทคเลนส์ที่ใช้มาเป็นค่ากำลังเลนส์แว่นสายตา เพราะทั้งสองวางตำแหน่งที่แตกต่างกัน

ต่อมาหากค่าสายตาที่วัดมีสายตาเอียงให้นำมาคำนวณหาค่าสายตาที่ได้ชดเชยสายตาเอียงที่มีทั้งหมด (Spherical equivalent) เมื่อทราบค่าสายตาทั้งสองแล้วให้ทำการหาค่าสายตาสำหรับระยะใกล้บนแว่นสายตา (Near power) เมื่อได้แล้วให้นำค่าสายตาเอียง ถ้ามี มาแก้ไขอีกครั้ง เราจึงจะได้ค่าสายตาสำหรับอ่านหนังสือหรือการใช้งานระยะใกล้ที่ถูกต้องและใช้งานได้ดี

สรุป
ในคนที่มีค่าสายตาสองข้างเท่ากันและไม่มีค่าสายตาเอียง อาจหาซื้อแว่นสายตาสำเร็จรูปมาสวมทับคอนแทคเลนส์เพื่อช่วยในการอ่านหนังสือ หากบางคนที่มีค่าสายตาสองข้างที่ไม่เท่ากันและ/หรือมีค่าสายตาเอียงเมื่อต้องการแว่นสายตาอ่านหนังสือสวมทับบนคอนแทคเลนส์ แนะนำให้ไปพบนักทัศนมาตรเพื่อรับการวัดสายตาที่ถูกต้องและจ่ายค่าสายตาสำหรับทำแว่นอ่านหนังสือที่เหมาะสม