มองเห็นภาพซ้อนเนื่องจากภาวะตาเหล่ซ้อนเร้นสูง (Decompensation Heterophoria)

                                                                                  22 May 2025

 ภาวะตาเหล่ซ้อนเร้น หรือ Heterophoria เป็นสรีระวิทยาของดวงตาที่พบได้ปกกติ เป็นความคลาดของตำแหน่งดวงตากับวัตถุตั้งแต่กำเนิด แต่ดวงตาที่มีพัฒนาการระบบสองตาที่ปกติ จะมีกำลังสำรองของกล้ามเนื้อเคลื่อนไหวลูกตาที่มากพอ จะสามารถควบคุมให้ตาอยู่ในตำแหน่งมองตรงได้ตลอดเวลา จึงไม่แสดงอาการภาพซ้อนออกมาหรือซ่อนอาการตาเหล่ได้ นั้นเอง

ในบางคนที่มีความคลาดตาเหล่ซ้อนเร้นที่ค่อนข้างสูงมาก อาจแสดงอาการตาเหล่ตาเขในบางครั้งได้ เช่น ขณะร่างกายอ่อนเพลียมาก เหม่อลอย เป็นต้น เช่น เด็กที่มีอาการตาเอก ตาซ่อน เมื่ออายุมากขึ้นกำลังสำรองของกล้ามเนื้อตาลดลงขณะที่ความคลาดของตาเหล่จะค่อนข้างคงที่ตลอดอายุไข อาการตาเหล่ตาเขจึงเริ่มแสดงออกมา ทำให้ผู้สูงอายุบางคนอาจพบปัญหาของอาการมองเห็นภาพซ้อนขึ้นได้

ปัญหาดังกล่าวนี้เรียกว่าภาวะ Decompensation heterophoria ในทางการรักษาเบื้องต้นจำเป็นต้องวินิจฉัยเพื่อแยกออกจากโรคอื่นๆ ที่อาจแสดงอาการมองเห็นภาพซ้อนได้ เช่น หลอดเลือดสมองตีบ โรคไทรอยด์ ต้อกระจก เป็นต้น แนวทางการรักษาหากอาการไม่มากทำได้ 2 วิธี

-    การสวมแว่นตาที่มีเลนส์ปริซึมช่วยในการรวมภาพ

-    การฝึกบริหารกล้ามเนื้อตา ขึ้นกับประเภทของตาเหล่ตาเข

หากมีอาการค่อนข้างมากการผ่าตัดแก้ไขกล้ามเนื้อตาเป็นอีกวิธีหนึ่ง